عوامل ایجاد کننده ناامیدی
عدم اعتماد به نفس
باور نداشتن و ارزش ندادن به خود باعث ایجاد حس بد در انسان می شود، اما ایجاد حس خوب درونی راجع به خود باعث ایجاد امید و حس خوب به زندگی می شود. اگر ارزش های وجودی خودتان را نشناسید و آنها را باور نکنید راجع به خودتان و زندگی تان احساس خوبی نخواهید داشت. تنها انسان هایی احساس خوبی در زندگی دارند که احساس خوبی نسبت به خودشان دارند و خودشان را به عنوان انسانی خوب و کارآمد قبول دارند.
عدم علاقه به شغل
انجام کاری که به آن علاقه نداریم باعث ایجاد حس بد و خستگی در ما شده و به مرور زمان باعث ایجاد حس نا امیدی و بی انگیزگی در ما می شود. چنانچه کاری را انجام می دهید که به آن علاقه ندارید خیلی طبیعی است که از آن احساس لذت نکنید، و هنگامی که می خواهید به کار مشغول شوید بدترین احساس را داشته باشید، و همیشه در زندگی احساس خستگی کنید.
عدم علاقه به رشته تحصیلی
اگر رشته تحصیلی شما مورد علاقه تان نباشد یا مطابق با استعدادهای شما نباشد، پیشرفت چندانی در آن رشته نخواهید داشت و تحصیل به مسئله بغرنج و عذاب آور تبدیل خواهد شد.
شکست های متوالی در زندگی
یکی از علل احساس ناامیدی در زندگی، شکست و انتظار شکست می باشد. اگر شما همیشه انتظار شکست را داشته باشید و توانمندی های خود را باور نداشته باشید، احساس خوبی در زندگی نخواهید داشت.
یکنواختی زندگی
انسان فطرتا زیبایی طلب بوده و دوست دارد با تنوع زندگی کند؛ چنانچه محیط زندگی یا فرایند زندگی یکنواخت باشد، روند تغییر و تبدیل انرژی روانی با خلل مواجه می گردد. گاهی انسان به تغییرات اندکی در زندگی نیاز دارد. مثل گردش، تفریح و یا حتی تغییر چیدمان منزل.
عدم رفع نیازهای زندگی
در واقع نیازهای ما یکی از انگیزه های ادامه زندگی هستند. اگر نیازها نبودند انسان در زندگی بسیاری از دلخوشی ها را از دست می داد و خیلی از فعالیت ها را ترک می کرد. اگر نیازها به درستی و به موقع و متناسب پاسخ داده نشوند می تواند منجر به احساس سستی و بی حوصلگی در فرد شود.
عدم فعالیت
رکود و نداشتن مشغله کافی در زندگی و بیکاری و داشتن ساعات زیادی که نمی دانیم با چه فعالیت هایی آن را پر کنیم و یا پر کردن آن با فعالیت های غیر مفید و بی ارزش می تواند به احساس سستی و بی حوصلگی منجر گردد.
احساس بازنده بودن
افراد خود باخته این احساس را دارند که با دیگران متفاوت هستند. از عدم پذیرش توسط دیگران و درد ناشی از آن می ترسند، بنابراین منزوی و گوشه گیر می شوند. اگر در انجام کاری مسلط نباشند، از خود متنفر و بیزار می شوند و خود را لایق هیچ گونه توجه و حمایتی نمی دانند.
راهکار هایی برای کاهش حس ناامیدی
درخواست کمک
یکی از راه های کاهش حس نا امیدی کمک خواستن از اطرافیان و یا مشاور است. بعضی وقتها می خواهیم از همه پنهان شویم. گاهی به این دلیل که احساس شرمساری می کنیم یا اعتقاد داریم بقیه افراد، حال و وضعیت ما را درک نخواهند کرد. حمایت، نصیحت و دلگرمی گرفتن از دیگران به ما کمک می کند تا بر گرفتاری هایمان غلبه و مشکلات زندگی مان را حل کنیم این انرژی از دوستان و خانواده, حمایت خوبی می باشد که جرات و اشتیاق را برای تغییر و بهتر شدن زندگی مان تحریک می کنند.
داشتن تفریحات
داشتن تفریحات به صورت مرتب در زندگی باعث ایجاد حس سرزندگی و نشاط می شود. مانند صرف کردن یک وعده ی غذایی در دامان طبیعت، تقویت روابط صمیمی و سازنده با دیگران، همه ما انسان ها نیاز به محبت و پذیرش داریم و این محبت و پذیرش بیشتر از ناحیه دوستان ارضا می گردد. وجود این عوامل به میزان زیادی می توانند حس نا امیدی را از ما دور کنند.
غلبه بر افسردگی
اجازه ندهیم نا امیدی به بی تفاوتی و افسردگی در ما تبدیل شود. ایجاد حس منفی همیشگی در خود، راه تغییر نیست. هنگامی که با اخبار بد مواجه می شویم، از حقایقی که در زندگی و جهان اطرافمان در جریان است غافل می شویم و فقط احساس غم و اندوه را درونی می کنیم. نگه داشتن این احساسات باعث می شود به صورت ناخودآگاه آن ها را بخشی از وجودمان کنیم.
عدم سرزنش خود
از سرزنش کردن و تحقیر خود اجتناب کنید و سعی کنید بعد از این برای انجام بهتر کارها تلاش کنید.
انجام فعالیت های رضایت بخش
هرگاه احساس می کنیم هیچ کاری از دستمان بر نمی آید، به دقت فکر کنیم و یک راه پیدا کنیم که به ما کمک کند. مثلا انجام کارهایی که در آن ها تبحر داریم به میزان زیادی می تواند مفید باشد. به این طریق راهی را پیدا کرده ایم که ما را به نتیجه می رساند و راهی را به نشان می دهد که بتوانیم از ناامیدی ها نجات پیدا کنیم.
تفکر مثبت
به جای نگرانی، ترس و استرس سعی کنیم مثبت اندیش باشیم. به آرزو هایمان فکر کنیم و برای آنها آینده مثبتی متصور شویم. این کار به ما امید می دهد تا با انگیزه ی بیشتری در جهت تحقق آرزوها و خواسته هایمان تلاش کنیم.
نکاتی برای بهبود ناامیدی
تقویت ایمان: عامل زیربنایی احساس و رفتار انسان ایمان به خداست. با ایمان به خداست که می توان سخت ترین کارها را انجام داد و از آن لذت برد. بنابراین راهکار لذت بردن از زندگی تقویت ایمان است.
پذیرش اتفاقات: هر چیزی که برایتان اتفاق میافتد را بپذیرید، بسیاری از افراد میخواهند از زیر بار احساسات غمانگیز شانه خالی کنند چرا که برای آنها دردناک است اما تنها پذیرفتن واقعیت است که آنها را آرام خواهد کرد.
شادی: خانه را به محل شادی تبدیل کنید, بدون شک، احساس نا امیدی از شکستهای مکرر و شادیهای اندکی که مردم به دنبالشان هستند بوجود میآیند.
برنامه ریزی: برای زندگی خود برنامه ریزی داشته باشید، که در برگیرنده ساعاتی برای تحصیل یا اشتغال، کارهای شخصی، تفریحات سالم، عبادت، استراحت و غیره باشد. برنامه تان را بر روی برگه نوشته و آن را به دقت مورد اجرا قرار دهید و به هر گونه پیشرفت و موفقیت خود پاداش دهید.
پاداش شما می تواند تحسین خود، رفتن به گردش، خوردن غذای مورد علاقه یا پرداختن به هر کار مورد علاقه ای باشد.
باغچه: باغچه کوچکی داشته باشید و در منزل از گلدان و گل استفاده نمایید.
داشتن روابط صمیمی: همه ما انسان ها نیاز به محبت و پذیرش داریم و این محبت و پذیرش بیشتر از ناحیه دوستان ارضا می گردد. این ارضای نیاز است که احساس لذت و خوشی به انسان می بخشد. بنابراین ابراز وجود و پذیرشی که از یک دوست صمیمی حاصل می شود می تواند تاثیر زیادی بر احساس مثبت ما در زندگی داشته باشد. پس سعی کنید اولا دوستان خوبی انتخاب کنید؛ دوستانی که شما را به یاد خدا بیندازند و در شرایط سختی شما را رها نسازند و همیشه یار و یاور و غمخوار شما باشند، و ثانیا روابط خود را با آنها بیشتر کنید.
شرکت در اجتماعات: سعی کنید بیشتر در جمع باشید. البته جمعی که شما را تایید کند نه اینکه طرد یا تحقیر کند. تلاش کنید که در کارهاى اجتماعى در محیط خانه، مدرسه و دانشگاه مانند اردو و بازى هاى دسته جمعى شرکت کنید و نقش فعالى را بپذیرید.
انجام عبادات: به نماز اول وقت اهمیت ویژه ای بدهید. و سعی کنید هر روز مقدار معینی قرآن بخوانید و در معنای آن تفکر نمایید.
عدم تفکر منفی: سعی کنید افکار منفی را از خود دور کنید و آنها را با افکار صحیح جایگزین کنید؛ بجای اینکه فکر کنید فردی ناتوان یا بد شانس هستید به این فکر کنید که کسانی هستند که شرایطشان از شما بدتر است. کسانی که از سر پناه محرومند. کسانی که با خانواده معتاد درگیرند و یا درگیر مشکلات مالی هستند.
ورزش: بصورت مرتب روزانه نیم ساعت ورزش کنید.
سرگرمی: سرگرمی های علمی و هنری داشته باشید و ساعاتی از روز را به کارهای مورد علاقه خود سپری کنید.
تلقین مثبت: به خود تلقین کنید که من از بقیه چیزی کم ندارم. خیلی نقاط مثبت دارم که خیلی از افراد ندارند. من نباید ترسی از حضور در جمع داشته باشم. همه کسانی که به راحتی در حضور استاد صحبت می کنند در توانایی ها و استعداد ها با من همتراز می باشند و جای نگرانی نیست. فهرستى از ده لغت یا عبارت که بیانگر ویژگىهاى مثبت شخصیت شما است تهیه کنید و روزى چند بار آنها را در قالب جمله کاملى بخوانید, مثلاً بگویید: «من باهوش هستم» و… .
سخن آخر
آشنایی با مفهوم ناامیدی و دانستن عواملی که باعث به وجود آمدن آن می شوند و همچنین راهکار های کاهش این حس باعث می شود که این مفهوم را به درستی درک کرده و در نتیجه بهتر و راحت تر به مقابله با آن بپردازیم و بدانیم که شکست و ناامیدی پایان کار نیست و در زندگی موقعیت های بسیاری وجود دارد که می توان از آن ها به نفع خود استفاده کرد.